Η Μάρθα Φριντζήλα στο DNA of Arts!!!
2014-08-09 18:40
Συνέντευξη στον Αλέξανδρο Τσομπανόπουλο.
Μια υπέροχη συνάντηση θα σας παρουσιάσουμε σήμερα. Η μοναδική Μάρθα Φριντζήλα, ο ορισμός του καλλιτέχνη κατά τη γνώμη μου, μου έκανε την τιμή να μου μιλήσει, με αφορμή τη συμμετοχή της στην καλοκαιρινή παράσταση του Εθνικού Θεάτρου, Ιππόλυτος του Ευρυπίδη, όπου υποδύεται τη θεά Αφροδίτη. Η συζήτηση φυσικά επεκτάθηκε και στο σύνολο των δραστηριοτήτων της. Απολαύστε τη!
- Τι σας γοήτευσε στο ρόλο της Αφροδίτης, που υποδύεστε στην παράσταση του Εθνικού Θεάτρου Ιππόλυτος το φετινό καλοκαίρι;
- Το πρώτο πρώτο είναι ότι δεν ξέρω αν θα με καλούσε κανείς ποτέ να παίξω τη θεά της ομορφιάς και του έρωτα. Ήταν η σκέψη και η δική μου και της Λυδίας πίσω από την Αφροδίτη. Είναι η παλαιότερη θεότητα. Θεά της μητριαρχίας και της δύναμης. Μια φιγούρα που γεννά τα πάντα και μπορεί να καταστρέψει τα πάντα. Έτσι λοιπόν, είπα αμέσως ναι, πρώτα από ναρκισσισμό. Είπα ότι θα παίξω την απόλυτη γυναίκα, το απόλυτο θηλυκό. Στην παράσταση αυτή επίσης, είναι μια εκδικητική θεά. Μια θεά, που επειδή δεν τη σέβονται, καταστρέφει 3 ζωές και όλους τους γύρω. Είναι πολύ εντυπωσιακό να έχεις τόση δύναμη επί σκηνής. Είναι πολύ σπουδαίο! Και ήθελα λοιπόν να το δοκιμάσω αυτό. Δεν είχα ξαναπαίξει και θεά ποτέ. Ξέρω ότι είμαι θεά, αλλά δεν είχα ξαναπαίξει! ( γέλια). Το δεύτερο, ήταν ότι το έργο είναι σε μετάφραση της αδελφής μου, την οποία θαυμάζω πολύ και αγαπώ. Και θα ήταν η πρώτη φορά που θα έπαιζα στην Επίδαυρο, κείμενο της αδελφής μου. Αυτή η συνθήκη, με γοήτευε πολύ. Το τρίτο, είναι ότι το σκηνοθετεί η δασκάλα μου η Λυδία Κονιόρδου. Έχουμε συνεργαστεί πάρα πολλές φορές και είχα πολύ καιρό να παίξω σε παράστασή της. Αυτά τα τρία λοιπόν, ο ναρκισσισμός μου, η αγάπη μου για την αδερφή μου και ο σεβασμός και η εκτίμησή μου για τη Λυδία, με οδήγησαν να πω το ναι. Ενώ ήταν μια χρονιά πολύ δύσκολη για μένα και ένα καλοκαίρι πολύ γεμάτο. Χρειάστηκε να γκαζώσω πολύ για να τα καταφέρω!
- Έχετε δηλώσει ότι δεν πιστεύετε στα πρότυπα. Παρόλα αυτά, υπάρχει κάποιος ή κάτι που να σας επηρέασε στην πορεία σας;
- Δεν είναι ότι δεν πιστεύω στα πρότυπα. Περισσότερο είναι ότι δεν έχω ένα πρότυπο. Για κάθε πράγμα που κάνω, αλλάζω πρότυπο για να καταλάβεις. Τώρα για παράδειγμα, για τη σκηνική παρουσίαση αυτής της μορφής, έπρεπε να μελετήσω πολύ μεγάλες ντίβες. Αυτή ήταν η γραμμή της παράστασης. Από τη Marlene Dietrich, μέχρι τη Mae West και τη Μερκούρη.
- Γυναίκες με πάθος.
- Με πάθος ναι, που κυκλοφορούν και τρίζει η γη. Πρότυπα σκηνικά, πάντοτε έχω. Πρότυπα στη ζωή δε μπορώ να πω ότι έχω. Ή μάλλον, είναι τόσα πολλά που δεν ξέρω από πού να αρχίσω.
- Είστε ηθοποιός, τραγουδίστρια, σκηνοθέτιδα. Θεωρείτε ότι αυτή η εκρηκτική παρουσία στη σκηνή, είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης αυτών σας των ιδιοτήτων;
- Σίγουρα, συντελεί η αλληλεπίδραση. Αλλά, όλα είναι η προσωπικότητα. Δηλαδή, αυτό που ήμουν από παιδί και που ήταν αδύνατο να περιορίσω. Οτιδήποτε μου ερχόταν, ήταν εκρηκτικό και ως παιδί. Έτσι θυμάμαι τον εαυτό μου. Να είμαι πάντοτε πολύ φωναχτή, αλλά και να περνάω φάσεις μεγάλης μελαγχολίας και μοναξιάς. Όταν είμαι επί σκηνής, είμαι μια προσωπικότητα, που οτιδήποτε μου έρχεται αδυνατώ να το αναχαιτίσω. Σίγουρα, το γεγονός ότι σπούδασα θέατρο και συνεχίζω να σπουδάζω, με έχει βοηθήσει πάρα πολύ στο να μην υπολογίζω την έκθεση, να μη με ενδιαφέρει. Περισσότερο να μην τη φοβάμαι.
- Πώς ήταν η εμπειρία σας ως καθηγήτριας σε δραματική σχολή;
- Ήταν και συνεχίζει να είναι ένα από τα πράγματα που αγαπώ πάρα πολύ. Μου αρέσει και η διαδικασία πάρα πολύ, η διδασκαλία δηλαδή, αλλά αυτό που αγαπώ περισσότερο, είναι το να φτιάχνω κόσμους και παραστάσεις, να οργανώνω ομάδες. Το έχω και αυτό από μικρή. Δηλαδή, από το δημοτικό θυμάμαι από την Τετάρτη, ανέβαζα παραστάσεις μόνη μου. Όπου φυσικά κράταγα τους καλύτερους ρόλους για μένα, τα καλύτερα τραγούδια…Εννοείται αυτό γιατί είχα και το ψώνιο από παιδί. Τετάρτη δημοτικού λοιπόν, έκανα την πρώτη μου ολοκληρωμένη παράσταση. Πιο μικρή, οργάνωνα παραστάσεις. Μάζευα όλα τα παιδιά της γειτονιάς, αυτό το κλασσικό που λένε πολλοί ηθοποιοί. Σαν αυτό να συνεχίζει στη ζωή μου και να έχω βρει μέσα από τη διδασκαλία έναν τρόπο να οργανώνω παραστάσεις, γιορτές, events όπου πολλοί άνθρωποι μαζί κάνουν μια παράσταση και έρχονται πολλοί και τους βλέπουν. Κάπως έτσι.
- Το Baumstrasse, πώς προέκυψε;
- Ως τίτλος ή ως χώρος;
- Και τα δυο.
- Ως χώρος, είναι το πρώτο παιδάκι του Κρατήρα. Παλαιότερα, είχαμε ένα χώρο για τις πρόβες μας και για τις παραστάσεις μας, που λεγόταν Κρατήρας. Ο Κρατήρας το 2010 γκρεμίστηκε, είχε προβλήματα στατικότητας και η ομάδα μου μεταφέρθηκε στον καινούριο χώρο, το Baumstrasse. Η ομάδα μου λέγεται δρόμος με δέντρα και είναι μετάφραση του Baumstrasse, που είναι ένας πίνακας του Paul Klee, που αγαπώ πολύ. Έτσι βρεθήκαμε εκεί, γιατί δε θέλαμε να είμαστε άστεγοι και να πηγαίνουμε από θέατρο σε θέατρο να νοικιάζουμε. Θέλαμε να έχουμε το χώρο μας. Έτσι ξεκίνησε το Baumstrasse.
- Θα ήθελα να μου πείτε κάποια πράγματα και για την άλλη σημαντική σας δραστηριότητα το Αττικό Σχολείο.
- Το Αττικό Σχολείο, είναι ένα όνειρο που είχα πολλά χρόνια. Επειδή κάθε καλοκαίρι, ήθελα να πηγαίνω σε ένα camping και να βρίσκομαι με αγαπημένους δασκάλους, να ζω με ανθρώπους που αγαπάμε το ίδιο αντικείμενο. Παρατηρούσα, ότι στην Ελλάδα, δεν υπήρχε ένα θερινό σχολείο για το αρχαίο δράμα. Και είπα, ότι εφόσον δεν υπάρχει, πρέπει να το κάνουμε εμείς. Αφού ασχολούμαστε με αυτό ούτως ή άλλως. Ήταν ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο, πολύ δύσκολο να ξεκινήσει. Απαιτούσε και πολύ χρόνο και πολλά χρήματα. Δε θα ξεκινούσε, αν δεν είχαμε την πρώτη χρονιά βοήθεια από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Θα ήταν πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθεί. Φέτος όμως, που ήταν η δεύτερη χρονιά και δεν είχαμε καμία χορηγία, ήταν ακόμα καλύτερα. Καταλάβαμε ότι μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας. Θέλαμε στην αρχή μια μικρή βοήθεια, αλλά τώρα βλέπουμε ότι μπορεί να είναι αυτοχρηματοδοτούμενο και μπορεί να λειτουργεί και να προχωράει πολύ καλά χωρίς να χρειαζόμαστε πατρονάρισμα. Είναι λοιπόν ένα 10ήμερο στην Ελευσίνα, όπου γεννήθηκα εγώ. Μας παραχωρεί ο Δήμος τις εκπληκτικές εγκαταστάσεις του Παλαιού Ελαιουργείου στην παραλία και έχουμε καλεσμένους καθηγητές και από την Ελλάδα και από το εξωτερικό, αλλά και οι μαθητές είναι και από την Ελλάδα και από το εξωτερικό. Κάθε βράδυ γίνονται διάφορα δρώμενα. Παραστάσεις, εργαστήρια και προβολές. Ουσιαστικά, δείχνουμε σε 10 βράδια, το αποτέλεσμα της εργασίας μας όλο το χρόνο στο Baumstrasse. Το αντικείμενό μας είναι το αρχαίο δράμα και κάθε χρόνο είτε μια συγκεκριμένη τραγωδία είτε ένας τραγικός. Φέτος ήταν ο Σοφοκλής και ο Αίας του Σοφοκλή. Του χρόνου θα είναι ο Αισχύλος. Συμπίπτει με τα 40 χρόνια του Φεστιβάλ Αισχυλείων Ελευσίνας. Θα κάνω τους Πέρσες του Αισχύλου, σε μετάφραση φυσικά της Νικολέτας.
- Θα παίξετε κι εσείς;
- Εγώ δεν παίζω όχι. Τώρα κλείνει το Αττικό Σχολείο φέτος, με την παράσταση του Αίαντα 27 Αυγούστου στα Αισχύλεια. Είναι το τρίτο σχεδίασμα του Αίαντα. Το πρώτο είχε ανέβει στον Κρατήρα που προανέφερα, το δεύτερο στη Νέα Σκηνή του Εθνικού και τώρα είναι το τρίτο με λίγες αλλαγές στους ερμηνευτές. Το ρόλο του Αίαντα κρατά ο Άθως Δανέλλης, ο καραγκιοζοπαίχτης, παίζει η Μαρία η Κεχαγιόγλου, ο Φοίβος ο Συμεωνίδης, ο Μιχάλης Πανάδης, ο Γιώργος Φριντζήλας, ο Τάσος Δημητρόπουλος, η Θεανώ Μεταξά, η Τάνια Παπαδοπούλου και τα παιδιά των εργαστηρίων του Baumstrasse, γιατί σε κάθε παράσταση, μ’ αρέσει να χρησιμοποιώ και τα παιδιά από τα εργαστήρια. Δεν είναι δυνατό σε όλες, αλλά σε όσες χρειαζόμαστε πολύ κόσμο, είναι τα παιδιά που εδώ και τρία χρόνια είναι μαζί μας.
- Πόσο αισιόδοξη είστε ότι θα βελτιωθεί η δραματική κατάσταση που βιώνουμε ως χώρα;
- Δεν είμαι αισιόδοξη για την κατάσταση, επειδή όμως είμαι άνθρωπος της δράσης, μόνο δρώντας μπορούμε να καταφέρουμε αλλαγές. Αν περιμένουμε μια αλλαγή, δε θα έρθει. Πρέπει να αλλάξουμε εμείς. Ο μόνος τρόπος για να γίνει κάτι, είναι να το κάνουμε εμείς. Αυτό έχω μάθει από την οικογένειά μου και από τους δασκάλους μου, αυτό βλέπω ότι συμβαίνει και στη ζωή μου. Δηλαδή αν θέλω κάτι πολύ, πρέπει να το φτιάξω εγώ. Δεν θα αλλάξει η κατάσταση μόνη της.
- Έχετε γράψει ότι από τα παινέματα πελαγώνει ο νους. Πέσατε ποτέ στην παγίδα της ματαιοδοξίας;
- Φυσικά! Είναι το μεγάλο θέμα με το οποίο έχει να παλέψει κάθε καλλιτέχνης. Ξέρετε, το πιο δύσκολο πράγμα για έναν καλλιτέχνη, είναι να μην ακούει τις καλές κριτικές. Με αυτό παλεύω εγώ όλα αυτά τα χρόνια. Τις κακές, τις διαβάζεις, στενοχωριέσαι, φτάνεις στο αντίθετο άκρο και λες έλα μωρέ, τι να καταλάβουν και αυτοί; Αλλά οι καλές είναι δύσκολες. Δεν παλεύονται. Όταν σε παινεύουν οι άνθρωποι, σταματάς να δουλεύεις. Εγώ λοιπόν προσπαθώ να μην ακούω τις καλές κριτικές. Τις κακές δεν τις ακούω ούτως ή άλλως.
- Τι σχεδιάζετε για τον επόμενο χρόνο;
- Τώρα μπαίνουμε με τα μούτρα στον Αίαντα, έχουμε ξεκινήσει πρόβες από την άνοιξη. Ετοιμάζω το χειμερινό πρόγραμμα για το Baumstrasse και τα εργαστήρια για τον Αισχύλο. Θα πάω 2 μήνες Αμερική, όπου θα σκηνοθετήσω μια παράσταση. Πρόκειται για την « Αυλή των θαυμάτων» του Καμπανέλλη, που μεταφράζεται στα αγγλικά. Θα κάνω και μια σειρά μαθημάτων στο Princeton. Θα προσπαθήσω μέσα στο χειμώνα, έτσι για να μου φύγει ο καημός, να τραγουδήσω και λίγο. 2-3 παραστάσεις. Επίσης, θα σκηνοθετήσω 2 παραστάσεις. Ένα έργο του Alfred de Musset, που λέγεται « Τα καπρίτσια της Μαριάν» και την Ηλιογέννητη το δημοτικό τραγούδι.
- Το The kubara project θα το δούμε ξανά;
- Ναι! Όταν καταφέρουμε να έχουμε λίγο χρόνο και να μαζευτούμε πάλι όλοι μαζί. Το Kubara είναι μια σταθερή, δεν το αφήνω ποτέ. Θα παίξουμε σε ένα τριήμερο φεστιβάλ στο Βοτανικό τώρα. Και έχουμε και άλλες μια δύο συναυλίες δεξιά και αριστερά.
- Θεσσαλονίκη;
- Δυστυχώς όχι! Όταν η παραγωγή είναι δική μας, είναι λίγο δύσκολο. Υπάρχει μια πιθανότητα. Δεν ξέρω. Απλά επειδή μέχρι τις 17 Σεπτέμβρη έχω παραστάσεις, είναι πολύ δύσκολο να κάνω και συναυλίες.